Co thắt đại tràng: Triệu chứng, nguyên nhân và cách ngăn ngừa

1. Co thắt đại tràng là gì?

Co thắt đại tràng là hiện tượng các cơ của đại tràng (hay còn gọi là ruột kết) co lại một cách bất thường, gây rối loạn chức năng tiêu hóa. Đại tràng có vai trò quan trọng trong việc hình thành, lưu trữ và bài tiết phân. Khi cơ chế co bóp của đại tràng bị rối loạn, người bệnh sẽ cảm thấy đau bụng, kèm theo các triệu chứng khác như tiêu chảy, táo bón, hoặc cảm giác khó chịu trong bụng.

Co thắt đại tràng thường được xem là biểu hiện của hội chứng ruột kích thích (IBS). Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu liên quan đến các bệnh lý tiêu hoá khác như viêm loét đại tràng, Crohn hay tắc nghẽn ruột.

Co thắt đại tràng là hiện tượng các cơ của đại tràng (hay còn gọi là ruột kết) co lại một cách bất thường, gây rối loạn chức năng tiêu hóa. 

2. Các triệu chứng của bệnh co thắt đại tràng

Triệu chứng của co thắt đại tràng có thể khác nhau tùy vào từng người và mức độ bệnh. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến nhất:

• Đau bụng: Cơn đau thường tập trung ở vùng bụng dưới, có thể là đau âm ỉ hoặc dữ dội. Đau bụng thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi đại tràng bị kích thích.

• Tiêu chảy và táo bón: Người bệnh thường gặp tình trạng rối loạn đại tiện, có thể đi ngoài phân lỏng hoặc táo bón. Sự thay đổi bất thường này là dấu hiệu cảnh báo đại tràng bị co thắt.

• Chướng bụng và đầy hơi: Đại tràng co thắt làm cho quá trình tiêu hóa bị đình trệ, dẫn đến đầy hơi và cảm giác chướng bụng khó chịu.

• Cảm giác mót rặn: Người bệnh có thể cảm thấy nhu cầu phải đi vệ sinh ngay lập tức, nhưng khi vào nhà vệ sinh, lượng phân ra không nhiều.

• Phân có chất nhầy: Một số trường hợp co thắt đại tràng khiến phân có lẫn chất nhầy màu trắng hoặc trong. Đây cũng là dấu hiệu liên quan đến hội chứng ruột kích thích hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa.

3. Nguyên nhân gây ra bệnh co thắt đại tràng

Co thắt đại tràng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả yếu tố tâm lý và sinh học. Một số nguyên nhân phổ biến là:

• Hội chứng ruột kích thích (IBS): Đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng co thắt đại tràng. Người bệnh IBS thường có hệ tiêu hóa nhạy cảm, dễ bị kích thích bởi thức ăn hoặc căng thẳng.

• Viêm loét đại tràng: Viêm loét đại tràng là tình trạng viêm mãn tính lớp niêm mạc đại tràng, gây ra các cơn co thắt và đau bụng.

• Bệnh Crohn: Bệnh này ảnh hưởng đến toàn bộ hệ tiêu hóa, đặc biệt là đại tràng, và gây ra co thắt, đau bụng, tiêu chảy.

• Tắc nghẽn ruột: Tắc nghẽn cơ học trong ruột có thể làm cho đại tràng co thắt mạnh, gây ra đau đớn và rối loạn tiêu hóa.

• Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, lo âu có thể làm cho hệ thần kinh điều khiển co bóp đại tràng bị rối loạn, gây ra hiện tượng co thắt.

Hội chứng ruột kích thích (IBS): Đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng co thắt đại tràng. 

4. Biến chứng của bệnh co thắt đại tràng

Nếu không được điều trị kịp thời, co thắt đại tràng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Tắc ruột: Co thắt mạnh làm cho phân và chất lỏng tích tụ trong ruột, gây tắc nghẽn đường tiêu hóa.

• Viêm đại tràng mãn tính: Co thắt đại tràng lâu dài có thể làm viêm và loét đại tràng, dẫn đến nguy cơ viêm đại tràng mãn tính và ung thư đại tràng.

• Suy dinh dưỡng: Rối loạn tiêu hóa liên tục khiến người bệnh không hấp thu đủ dinh dưỡng, dẫn đến suy dinh dưỡng và sụt cân.

5. Biện pháp ngăn ngừa bệnh co thắt đại tràng

Ngăn ngừa và kiểm soát co thắt đại tràng là điều quan trọng để tránh những biến chứng không mong muốn. Dưới đây là một số biện pháp ngăn ngừa hiệu quả:

5.1. Thay đổi lối sống lành mạnh

• Quản lý căng thẳng: Căng thẳng và lo âu là nguyên nhân làm tăng nguy cơ co thắt đại tràng. Tập yoga, thiền định, và các phương pháp thư giãn tinh thần có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

• Tập thể dục đều đặn: Vận động thể chất giúp cải thiện nhu động ruột, làm giảm các triệu chứng co thắt và cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.

• Chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường bổ sung chất xơ từ rau củ và trái cây giúp điều hòa nhu động ruột. Hạn chế các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh và đồ uống có cồn.

• Uống đủ nước: Uống đủ lượng nước nhất là nước uống kiềm mỗi ngày giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và làm giảm triệu chứng co thắt.

5.2. Sử dụng các biện pháp y tế

• Sử dụng thuốc theo chỉ định: Một số loại thuốc như thuốc chống tiêu chảy, thuốc chống co thắt hoặc thuốc nhuận tràng có thể được bác sĩ kê đơn để giảm triệu chứng.

• Liệu pháp tâm lý: Đối với những người bị co thắt đại tràng do căng thẳng hoặc lo âu, liệu pháp tâm lý hoặc tư vấn tinh thần có thể giúp giảm thiểu triệu chứng.

• Thường xuyên kiểm tra sức khoẻ để phát hiện bệnh kịp thời và điều trị hiệu quả. Nhất là khi nhận thấy cơ thể gặp các dấu hiệu bất thường hoặc tái phát bệnh. 

Co thắt đại tràng có thể nói là tình trạng khó chịu và tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm nếu bạn không đưa ra các biện pháp điều trị kịp thời. 

Hiểu rõ nguyên nhân, từ đó nhận biết sớm các triệu chứng và phòng ngừa hiệu quả chính là những điều cần làm để bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa của bạn. 

Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về cách ngăn ngừa và đối phó với tình trạng co thắt đại tràng!