Mất ngủ: Nguyên nhân, triệu chứng cảnh báo bệnh mất ngủ

1. Mất ngủ là gì?

Mất ngủ là một loại rối loạn giấc ngủ, khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ. Người mắc bệnh mất ngủ thường có giấc ngủ không sâu, dễ tỉnh giấc và cảm thấy mệt mỏi sau khi thức dậy. Mất ngủ có thể chia thành hai dạng: mất ngủ cấp tính (kéo dài dưới 1 tháng) và mất ngủ mãn tính (kéo dài từ 1 tháng trở lên).

Mất ngủ là một loại rối loạn giấc ngủ, khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ.

2. Nguyên nhân gây mất ngủ

Có nhiều nguyên nhân gây mất ngủ, từ yếu tố tâm lý, thói quen sinh hoạt đến các vấn đề y tế:

• Căng thẳng, lo âu: Áp lực công việc, tài chính hoặc mối quan hệ cá nhân có thể khiến tâm trí khó thư giãn.

• Thói quen ngủ không khoa học: Ngủ không đúng giờ, sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ hoặc ăn quá nhiều vào buổi tối có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

• Thay đổi nhịp sinh học: Du lịch qua nhiều múi giờ hoặc làm việc theo ca có thể làm xáo trộn nhịp sinh học, gây khó ngủ.

• Bệnh lý: Các bệnh mạn tính như tim mạch, hen suyễn, trào ngược dạ dày hay hội chứng chân không yên cũng là nguyên nhân gây mất ngủ.

• Chất kích thích: Sử dụng cafein, nicotine hoặc rượu có thể cản trở giấc ngủ và gây tình trạng mất ngủ kéo dài.

3. Triệu chứng cảnh báo bệnh mất ngủ

Một số triệu chứng phổ biến của bệnh mất ngủ bao gồm:

• Khó đi vào giấc ngủ hoặc dễ tỉnh giấc giữa đêm.

• Giấc ngủ ngắn, không sâu, không đủ để cảm thấy thư giãn.

• Cảm thấy mệt mỏi, uể oải, không tỉnh táo vào ban ngày.

• Khó tập trung, suy giảm trí nhớ và thay đổi tâm trạng như cáu gắt, lo âu.

• Buồn ngủ vào ban ngày nhưng vẫn khó ngủ vào ban đêm.

4. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh mất ngủ

Mất ngủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính, nhưng có một số nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng hơn:

• Người cao tuổi: Những thay đổi trong nhịp sinh học và bệnh lý thường gặp ở người già là nguyên nhân khiến họ khó ngủ.

• Phụ nữ: Sự thay đổi nội tiết tố trong các giai đoạn như chu kỳ kinh nguyệt, mang thai và mãn kinh khiến phụ nữ dễ bị mất ngủ.

• Người gặp vấn đề tâm lý: Căng thẳng, lo âu, trầm cảm là các yếu tố làm tăng nguy cơ mất ngủ.

• Người có lối sống thiếu khoa học: Hút thuốc, uống rượu bia, ít vận động và không có chế độ ăn uống lành mạnh có thể gây ra chứng mất ngủ.

Người già thường hay mất ngủ.

5. Phòng ngừa bệnh mất ngủ như thế nào?

Để phòng ngừa bệnh mất ngủ, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Duy trì giờ giấc ngủ ổn định: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày.

• Thư giãn trước khi ngủ: Nghe nhạc nhẹ, đọc sách hoặc tắm nước ấm có thể giúp cơ thể thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ.

• Hạn chế sử dụng chất kích thích: Tránh cafein, rượu và nicotine, đặc biệt là vào buổi tối.

• Tạo môi trường ngủ thoải mái: Giữ phòng ngủ mát mẻ, yên tĩnh, hạn chế ánh sáng và không sử dụng các thiết bị điện tử trong phòng ngủ.

• Tăng cường vận động: Tập thể dục nhẹ nhàng như yoga, đi bộ hoặc thiền giúp giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.

Mất ngủ không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn gây hại cho sức khỏe tổng thể. Bằng cách nhận diện sớm các nguyên nhân và triệu chứng, bạn có thể phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh mất ngủ. Nếu mất ngủ kéo dài, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.