Nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì? Nguyên nhân và biểu hiện cần lưu ý

1. Nhiễm khuẩn tiêu hóa là gì? 

Nhiễm khuẩn tiêu hóa, còn gọi là nhiễm trùng đường ruột, là hiện tượng viêm nhiễm và tổn thương đường tiêu hóa do sự tấn công của các loại vi sinh vật có hại như vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Nhiễm khuẩn tiêu hóa có thể gặp ở bất kỳ ai và bất kỳ thời điểm nào, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tình trạng này có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Nhiễm khuẩn tiêu hóa, còn gọi là nhiễm trùng đường ruột, là hiện tượng viêm nhiễm và tổn thương đường tiêu hóa do sự tấn công của các loại vi sinh vật có hại.

2. Nguyên nhân gây nhiễm khuẩn tiêu hóa thường gặp

Có nhiều tác nhân gây nên tình trạng nhiễm khuẩn tiêu hóa, bao gồm vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất:

2.1. Vi Khuẩn Gây Nhiễm Khuẩn Tiêu Hóa

Một số loại vi khuẩn thường gặp gây nhiễm khuẩn tiêu hóa bao gồm:

• E. coli: Vi khuẩn này có thể tồn tại trong ruột của người và động vật. Đa phần các chủng E. coli là vô hại, nhưng một số chủng đặc biệt như ETEC, EPEC, EIEC có thể tiết ra độc tố gây đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy ra máu. Chúng thường lây nhiễm qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm.

• Salmonella: Vi khuẩn này chủ yếu lây qua thịt gia cầm, trứng và các thực phẩm không được nấu chín kỹ. Nhiễm khuẩn Salmonella có thể gây sốt, tiêu chảy, đau bụng quặn, với các triệu chứng thường xuất hiện sau khoảng 12-72 giờ sau khi ăn thực phẩm nhiễm khuẩn.

2.2. Virus Gây Nhiễm Khuẩn Tiêu Hóa

Hai loại virus phổ biến gây nhiễm khuẩn tiêu hóa bao gồm:

• Virus noro: Đây là tác nhân thường gặp gây ra nhiễm khuẩn tiêu hóa do thực phẩm. Virus này có thể lây truyền qua nguồn nước hoặc thực phẩm ô nhiễm và dễ lây lan trong không gian hẹp.

• Virus rota: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm khuẩn tiêu hóa ở trẻ nhỏ. Virus này lây qua tiếp xúc với đồ vật bị nhiễm và đưa lên miệng.

2.3. Ký Sinh Trùng Gây Nhiễm Khuẩn Tiêu Hóa

Hai loại ký sinh trùng phổ biến gây nhiễm khuẩn tiêu hóa là:

Giardia: Đây là ký sinh trùng gây nhiễm trùng đường ruột, thường lây qua nguồn nước ô nhiễm hoặc qua tiếp xúc người với người. Giardia có khả năng chịu đựng clo và có thể tồn tại trong bể bơi công cộng.

Cryptosporidiosis: Loại ký sinh trùng này có kích thước nhỏ, vỏ ngoài bền, giúp nó tồn tại lâu trong cơ thể vật chủ và chống được quá trình khử trùng bằng clo.

2.4. Các Yếu Tố Từ Môi Trường

Các yếu tố môi trường và thói quen sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gây nhiễm khuẩn tiêu hóa:

• Nguồn nước ô nhiễm: Là nơi trú ngụ của nhiều vi sinh vật có hại. Việc uống nước không được tiệt trùng kỹ có thể dễ dàng dẫn đến nhiễm khuẩn.

• Thực phẩm không đảm bảo vệ sinh: Thực phẩm bị ô nhiễm vi khuẩn hoặc không được chế biến an toàn cũng góp phần gây ra tình trạng này.

3. Biểu hiện cảnh báo nhiễm khuẩn đường tiêu hóa 

Người bị nhiễm khuẩn tiêu hóa có thể trải qua một số triệu chứng khó chịu, trong đó các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

3.1. Đau Bụng

Triệu chứng đầu tiên thường gặp là đau bụng, với cơn đau có thể co thắt và tái phát liên tục, khiến người bệnh khó chịu và mệt mỏi.

Triệu chứng đầu tiên thường gặp là đau bụng, với cơn đau có thể co thắt và tái phát liên tục,.

3.2. Tiêu Chảy

Người bệnh có thể bị tiêu chảy nhiều lần, phân lỏng hoặc nát, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và công việc hàng ngày.

3.3. Chán Ăn

Các triệu chứng đau bụng và tiêu chảy thường dẫn đến mệt mỏi và chán ăn, làm người bệnh mất cảm giác ngon miệng và có thể sụt cân.

3.4. Buồn Nôn và Nôn

Cảm giác buồn nôn và nôn mửa là triệu chứng phổ biến khi bị nhiễm khuẩn tiêu hóa, đặc biệt khi có nhiễm trùng mạnh.

4. Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa có nguy hiểm không? Khi nào cần gặp bác sĩ

Nhiễm khuẩn tiêu hóa, đặc biệt khi không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng:

• Hội chứng ruột kích thích: Ký sinh trùng cư trú lâu trong ruột có thể gây ra hội chứng này.

• Chảy máu đường ruột: Nhiễm khuẩn nặng có thể dẫn đến chảy máu trong đường ruột.

• Viêm loét và ung thư dạ dày: Nếu vi khuẩn hoặc ký sinh trùng không được kiểm soát, tình trạng viêm loét dạ dày có thể tiến triển và dẫn đến ung thư.

• Mất nước nghiêm trọng: Mất nước do tiêu chảy kéo dài có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

>> Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?

Người bệnh cần đến bác sĩ nếu các triệu chứng không giảm mà ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là các dấu hiệu sau:

• Mất nước: Không tiểu tiện, mặt nhợt nhạt, mắt trũng.

• Tiêu chảy kèm sốt cao hoặc có máu trong phân.

• Đau bụng dữ dội hoặc liên tục.

Phương pháp điều trị chủ yếu là bù nước và điện giải để ngăn ngừa mất nước. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể cần:

• Thuốc kháng sinh: Đối với nhiễm khuẩn do vi khuẩn.

• Thuốc chống tiêu chảy: Giúp kiểm soát triệu chứng.

5. Phòng ngừa nhiễm khuẩn tiêu hóa bằng cách nào?

Để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn tiêu hóa, nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Vệ sinh an toàn thực phẩm: Chế biến và bảo quản thực phẩm đúng cách, tránh ăn thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín kỹ.

• Uống nước sạch: Chỉ sử dụng nước đã qua tiệt trùng hoặc đun sôi.

• Rửa tay thường xuyên: Đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.

Nhiễm khuẩn tiêu hóa là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể ngăn ngừa được nếu thực hiện các biện pháp vệ sinh và chăm sóc sức khỏe đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, và cách điều trị sẽ giúp người bệnh phòng tránh và giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng, từ đó bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.